بیوپسی چیست؟
بیوپسی چیست؟
بیوپسی یک آزمایش پزشکی است که شامل برداشتن نمونه ای از بافت یا سلول از بدن برای بررسی زیر میکروسکوپ است. این آزمایش اغلب برای تشخیص بیماری انجام می‌شود، اما می‌تواند برای نظارت بر پیشرفت بیماری یا تعیین پاسخ به درمان نیز استفاده شود. بیوپسی ها را می‌توان به روش های مختلفی انجام داد، بسته به اینکه بافت از کجا برداشته می‌شود.
انواع بیوپسی کدامند
بیوپسی می‌تواند برای تشخیص بیماری‌های مختلفی مانند سرطان، عفونت، یا بیماری‌های التهابی استفاده شود. انواع بیوپسی بر اساس روش برداشتن نمونه بافت تقسیم‌بندی می‌شوند. به‌طور کلی، بیوپسی به سه دسته زیر تقسیم می‌شود:
- بیوپسی با سوزن
- بیوپسی باز
- بیوپسی کلی
- بیوپسی با سوزن
در بیوپسی با سوزن، پزشک با استفاده از یک سوزن نازک یا ضخیم، نمونه‌ای از بافت را از بدن خارج می‌کند. این روش می‌تواند به صورت سرپایی انجام شود و معمولاً درد زیادی ندارد.
بیوپسی با سوزن به دو دسته زیر تقسیم می‌شود:
بیوپسی با سوزن ظریف (FNA): در این روش، پزشک با استفاده از یک سوزن نازک، نمونه‌ای از مایع یا سلول‌های بافت را خارج می‌کند. این روش معمولاً برای تشخیص بیماری‌های سرطانی یا التهابی استفاده می‌شود.
بیوپسی با سوزن هسته‌ای (Core needle biopsy): در این روش، پزشک با استفاده از یک سوزن ضخیم‌تر، نمونه‌ای از بافت جامد را خارج می‌کند. این روش معمولاً برای تشخیص سرطان استفاده می‌شود.
- بیوپسی باز
در بیوپسی باز، پزشک با ایجاد یک برش در پوست، نمونه‌ای از بافت را از بدن خارج می‌کند. این روش معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. بیوپسی باز می‌تواند برای تشخیص بیماری‌های مختلفی مانند سرطان، عفونت، یا بیماری‌های التهابی استفاده شود.
- بیوپسی کلی
در بیوپسی کلی، کل بافت مشکوک برداشته می‌شود. این روش معمولاً برای تشخیص سرطان استفاده می‌شود. بیوپسی کلی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.
بیوپسی یک روش تشخیصی مهم است که می‌تواند به پزشکان کمک کند تا بیماری‌های مختلفی را تشخیص دهند. انواع مختلفی از بیوپسی وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب نوع بیوپسی مناسب به عوامل مختلفی مانند نوع بیماری، محل بافت مشکوک، و وضعیت سلامت بیمار بستگی دارد.
بیشتر بخوانید : سونوگرافی سه بعدی چیست؟
انواع محل‌های بیوپسی
انواع محل‌های بیوپسی بر اساس بافت یا عضو مورد نظر:
مغز استخوان: مغز استخوان بافتی نرم و ژله‌ای است که در استخوان‌های لگن، استخوان‌های قفسه سینه، و استخوان‌های بلند قرار دارد. این بافت محل تولید سلول‌های خونی است. معمولاً برای تشخیص بیماری‌های خونی مانند سرطان خون بیوپسی از این بافت انجام میگردد.
دستگاه گوارش: دستگاه گوارش شامل دهان، مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ، و مقعد است. بافت‌برداری دستگاه گوارش اغلب برای تشخیص بیماری‌های گوارشی از جمله سرطان روده بزرگ انجام می‌شود.
ریه: ریه‌ها دو عضو اسفنجی هستند که در قفسه سینه قرار دارند. معمولاً برای تشخیص بیماری‌های ریوی مانند سرطان ریه بیوپسی انجام می‌شود.
کبد: کبد عضوی بزرگ و قهوه‌ای رنگ است که در سمت راست بالای شکم قرار دارد. کبد نقش مهمی در متابولیسم بدن دارد. این کار معمولاً برای تشخیص بیماری‌های کبدی مانند سرطان کبد انجام می‌شود.
پروستات: پروستات غده‌ای کوچک است که در زیر مثانه مردان قرار دارد. پروستات نقش مهمی در تولید مایع منی دارد. بافت‌برداری پروستات معمولاً برای تشخیص سرطان پروستات انجام می‌شود.
سیستم عصبی: سیستم عصبی شامل مغز، نخاع، و اعصاب است. بیوپسی سیستم عصبی اغلب برای تشخیص بیماری‌های عصبی مثل سرطان مغز انجام می‌شود.
دستگاه ادراری تناسلی: دستگاه ادراری شامل کلیه‌ها، حالب‌ها، مثانه، و مجاری ادراری است. دستگاه تناسلی شامل اندام‌های تولید مثل مردانه و زنانه است. بافت‌برداری دستگاه ادراری تناسلی برای تشخیص بیماری‌های ادراری تناسلی مانند سرطان کلیه انجام می‌شود.
سایر اعضا: سایر اعضا بدن که ممکن است برای بیوپسی مورد بررسی قرار گیرند عبارتند از
پستان: برای تشخیص سرطان پستان
تیروئید: برای تشخیص سرطان تیروئید
گره‌های لنفی: برای تشخیص سرطان یا عفونت
عضلات: برای تشخیص بیماری‌های عضلانی مانند میوپاتی
پوست: برای تشخیص سرطان پوست یا بیماری‌های پوستی دیگر
بیشتر بخوانید : بهترین زمان سونوگرافی برای ضربان قلب جنین
اهمیت بیوپسی
بیوپسی می تواند در موارد زیر به پزشکان کمک کند:
تشخیص بیماری: نمونه‌برداری می‌تواند به پزشک کمک کند تا وجود یا عدم وجود یک بیماری را تشخیص دهد. به عنوان مثال، اگر فردی علائمی مانند درد، تورم، یا تغییر رنگ پوست را داشته باشد، پزشک ممکن است نمونه‌برداری را برای تشخیص عفونت، التهاب، یا سرطان تجویز کند
تعیین نوع بیماری: اگر پزشک وجود یک بیماری را تشخیص دهد، نمونه‌برداری می‌تواند به تعیین نوع آن بیماری کمک کند.
بررسی پیشرفت بیماری: بیوپسی می تواند به پزشکان کمک کند تا پیشرفت بیماری را در طول زمان بررسی کنند. به عنوان مثال، اگر فردی مبتلا به سرطان سینه باشد، نمونه‌برداری از غدد لنفاوی می‌تواند به تعیین اینکه آیا سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته است یا خیر، کمک کند.
تعیین پاسخ به درمان: بیوپسی کمک می‌کند تا تعیین کنند که آیا درمان موثر بوده است یا نبوده است.
تحلیل نتایج بیوپسی یا نمونه‌برداری سلولی
پس از برداشتن نمونه‌های سلول‌ها، این نمونه‌ها برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می‌شوند. آزمایشگاه‌ها از روش‌های مختلفی برای تجزیه و تحلیل نمونه‌ها استفاده می‌کنند که بسته به نوع نمونه و هدف آزمایش متفاوت است.
روش‌های رایج تجزیه و تحلیل نمونه‌های بیوپسی یا نمونه‌برداری سلولی شامل موارد زیر می‌باشد.
هیستوپاتولوژی: در این روش، نمونه‌ها با استفاده از یک سوزن یا یک برش جراحی برداشته می‌شوند و سپس به بخش‌های بسیار نازک برش داده می‌شوند. این بخش‌ها روی اسلایدهای شیشه‌ای قرار می‌گیرند و برای افزایش کنتراست رنگ‌آمیزی می‌شوند. سپس، اسلایدها زیر میکروسکوپ توسط پاتولوژیست مورد بررسی قرار می‌گیرند.
سیتولوژی: در این روش، نمونه‌ها از طریق یک سوزن یا یک برش برداشته می‌شوند. این نمونه‌ها مستقیماً زیر میکروسکوپ توسط پاتولوژیست مورد بررسی قرار می‌گیرند.
ایمونوفلورسانس: در این روش، از آنتی‌بادی‌های فلورسانس برای شناسایی سلول‌های خاص یا پروتئین‌های خاص استفاده می‌شود. این روش می‌تواند به تشخیص بیماری‌های خاص مانند سرطان کمک کند.
فلوئورسانس درجا (IFD): در این روش، از رنگ‌های فلورسانس برای شناسایی سلول‌های خاص یا پروتئین‌های خاص استفاده می‌شود. این روش می‌تواند به تشخیص بیماری‌های خاص مانند سرطان کمک کند.
ایمونواسیتوشیمیایی (IHC): در این روش، از آنتی‌بادی‌های کونژوگه با آنزیم‌ها برای شناسایی سلول‌های خاص یا پروتئین‌های خاص استفاده می‌شود. این روش می‌تواند به تشخیص بیماری‌های خاص مانند سرطان کمک کند.
بیشتر بخوانید:ماموگرافی مشکوک
اطلاعات کسب شده از نتایج نمونه‌های بیوپسی
نتایج تجزیه و تحلیل نمونه‌های بیوپسی یا نمونه‌برداری سلولی می‌تواند اطلاعات مهمی را در مورد بیماری ارائه دهد. این اطلاعات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
وجود یا عدم وجود بیماری: نتایج تجزیه و تحلیل می‌تواند به تشخیص وجود یا عدم وجود بیماری کمک کند.
نوع بیماری: نتایج تجزیه و تحلیل می‌تواند به تعیین نوع بیماری کمک کند.
درجه بیماری: نتایج تجزیه و تحلیل می‌تواند به تعیین درجه بیماری کمک کند.
مرحله بیماری: نتایج تجزیه و تحلیل می‌تواند به تعیین مرحله بیماری کمک کند.
درجه بیماری: یک مقیاس عددی است که میزان تهاجمی بودن بیماری را نشان می‌دهد. بیماری‌های درجه پایین (1 یا 2) کم‌تهاجمی‌تر هستند و بیماری‌های درجه بالا (3 یا 4) تهاجمی‌تر هستند.
مرحله بیماری: یک مقیاس عددی است که میزان گسترش بیماری را نشان می‌دهد. بیماری‌های مرحله پایین (1 یا 2) به طور محدود گسترش یافته‌اند و بیماری‌های مرحله بالا (3 یا 4) به طور گسترده‌ای گسترش یافته‌اند.
اطلاعات حاصل از تجزیه و تحلیل نمونه‌های بیوپسی یا نمونه‌برداری سلولی می‌تواند به پزشک کمک کند تا بهترین روش درمانی را برای بیمار انتخاب کند.
اگر برای شما هم بررسی وضعیت نمونه برداری اهمیت دارد با مراجعه به مرکز تصویربرداری تهران 101 این اطمینان خاطر را برای خود فراهم کنید. در مرکز تصویربرداری پزشکی تهران101 با به روزترین متد تصویربرداری تحت نظارت اساتید دانشگاه علوم پزشکی تهران در رشته های مرتبط با کادری مجرب و تجهیزات پیشرفته و جوابدهی آنلاین سریع و دقیق انجام می شود.